Biliyorsunuz Baba ile İsa’yı ayıran çok fazla net ayet var ve bu sayede biliyoruz ki İsa Mesih Tanrı değildir. Ama Kutsal Metinlerde tesliscilerin İsa’nın Tanrı olduğunu kanıtlamak için kullandıkları bazı net olmayan ayetler de vardır. Ve bizler Üniteryenler olarak net olmadığı söylenen bu ayetleri ve ne demek istediklerini anlıyoruz. Bu net olmayan ayetlerden bir tanesi de Koloseliler 1.bölümde bulunur. Gelin birlikte bakalım. 15.ayet, İsa Mesih hakkında başlar:
(15) Görünmez Tanrı’nın görünümü, bütün yaratılışın ilk doğanı O’dur.
(16)Nitekim yerde ve gökte, görünen ve görünmeyen her şey –tahtlar, egemenlikler, yönetimler, hükümranlıklar– O’nda yaratıldı. Her şey O’nun aracılığıyla ve O’nun için yaratıldı.
(17)Her şeyden önce var olan O’dur ve her şey varlığını O’nda sürdürmektedir.
Kendimize sormamız gereken ilk soru şudur: Bu metindeki ayetler neden böyle başlıyor? Gerçekten neden böyle başlıyor? Bu ayet teslis münazaralarında bile bir kanıt olarak tartışılmaz. Peki sorun neydi ki Pavlus birden bire “Mesih görünmez Tanrı’nın görünümüdür! Tüm bu şeyleri o yarattı! Her şey varlığını O’nda sürdürüyor!” dedi?
Kolose’de neler oluyordu peki? Bu, Koloseliler 2:19’de çok iyi anlatılmıştır. Kilisede bulunan ve “Baş” ile bağlantısını kaybetmiş insanlar hakkında konuşur. Kolose’de İsa’nın kim olduğu konusu önemsiz görülmüştü. Koloseliler 2:18, Meleklere tapınmaya başlayan insanlardan bahseder. Eğer İsa’ya itaat etmekten ve Tanrı’ya tapınmaktan vazgeçip Meleklere tapınmaya başlarsanız Tanrı, “Hayır, hayır. Bu olamaz” diyecektir. Mesih’i yüceltmemiz ve insanların aklına getirmemiz gerekiyor. Tabii ki insanlara Mesih’in ne kadar önemli olduğunu göstermek için bir şeyi ifade edecek. O’nun görünmez Tanrı’nın görünümü olduğunu söylemek ile buna başlayacak. Bu ayette fark etmemiz gereken ilk şey bunun, İsa Mesih’in Tanrı olmadığını kanıtlayan çok güçlü bir ayet olmasıdır. İlginç bir şekilde teslisciler bu ayet ile İsa’nın Tanrı olduğunu kanıtlamaya çalışıyor ama aksine İsa’nın Tanrı olmadığını kanıtlayan çok güçlü bir ayettir. Çünkü İsa Mesih burada Tanrı’nın görüntüsü olarak tarif ediliyor. Sizler asla kendi görünüz değilsinizdir. Eğer aynada kendime bakarsam orada ben ve görüntüm vardır ama ben görüntümün kendisi değilim. Eğer ben eşimin fotoğrafını elimde tutarsam ve “bu benim eşimdir” dersem yanılırım çünkü elimde tuttuğum onun görüntüsüdür. Kendinizin görüntüsü olamazsınız. Böyle bir şey yoktur. Sadece siz ve sizin görüntünüz vardır. Eğer İsa Tanrı ise aynı zamanda “Tanrı’nın görüntüsü” olamaz çünkü o Tanrı’dır. Ama ayet öyle demiyor. Gerçek şu ki ayet, İsa’nın TANRI’NIN GÖRÜNTÜSÜ olduğunu söylemesi onun Tanrı olmadığını kanıtlar! Ve savunmamı tam burada bitirebilirim ama başka ayetler de var. Tabii bu gerçeği bilen teslisci teolog ve filozoflar bunu şöyle savundular:
“Bu konu için, görüntü için kullanılan Grekçe kelime Eikon kelimesi aslında görüntü anlamına gelmiyor. Burada tecelli anlamına gelir.”
Benim buna cevabım şu olurdu. Teolojini kanıtlamak için açık bir şekilde kelimenin anlamını farklı şekilde yorumluyorsunuz. Gerçek şu ki, Grekçe Eikon kelimesi Yeni Ahit’te 23 kere kullanıldı ve her zaman için görüntü anlamına gelir. Kendiniz de kontrol edebilirsiniz. Her zaman görüntü anlamındadır.
İsa, üzerinde Sezar’ın resmi olan paraya bakıp “Bu kimin görüntüsü” dediği zaman kullanılan kelime de yine aynı kelimedir(Eikon).
Aynı kelime idoller için kullanılmıştı, onlar görüntüydü. Yine aynı kelime Eski Ahit’ten olan şeyler için kullanıldı ve bu, Yeni Ahit gerçekliğinin görüntüsüdür. 1.Korintliler 11:7’de şöyler der;
Erkek, Tanrı’nın görüntüsüdür.
Bu, görüntü kelimesinin kullanımıdır. Bu ayette Mesih’in Tanrı’nın görüntüsü olmasını söylemesi onun Tanrı olmadığını gerçekten kanıtlar. Şimdi bir sonraki ayete(16) bakalım. Burada Mesih’in yaratması hakkında okuyoruz. Burada hatırlamamız gereken şey, Tanrı’nın Mesih’i tüm otorite ile yetkilendirmiş olmasıdır. Matta 28:18’i hatırlayalım:
Bu otoritenin bir kısmı da yaratma ile ilgilidir. Bunu Efesliler 2:15 gibi ayetlerde de görüyoruz:
Kutsal Yasa’yı, buyrukları ve kurallarıyla birlikte etkisiz kılarak iki topluluğu birleştirdi, aradaki engel duvarını, yani düşmanlığı kendi bedeninde yıktı. Amacı bu iki topluluktan kendisinde yeni bir insan yaratarak esenliği sağlamak,
-Efesliler 2:15a
Yeni bir insan ne demekti? Mesih’in bedeni Kilisedir. Mesih, Yahudileri ve Yahudi olmayanları aldı ve Kilise’yi yarattı. Ayet bunu söyler. Yani Tanrı, İsa’yı yaratma ile yetkilendirdi. Kilise ilk kurulduğu zaman çünkü Kilise Pentikost gününde başlamıştı (Elç 2). Kilise ilk kurulduğu zaman elimizde Yahudiler ve Yahudi olmayanlar vardı. Onları Mesih’in bedeninde, hiç görülmemiş yeni bir şey yapmalıydık. Ve şimdi bir yapı oluşturmak zorundayız. Bu şeyi sürdürebilmemiz gerekiyor. Bunu Gökte ve yerde yapmamız gerekiyor. Bunu Efesliler 4.bölümden okuyacağız. Gelin bakalım:
“Yükseğe çıktı ve tutsakları peşine taktı, İnsanlara armağanlar verdi.”
-Efesliler 4:8b
“Kendisi kimini elçi, kimini peygamber, kimini müjdeci, kimini önder ve öğretmen atadı.”
-Efesliler 4:11
Neden?
-Efesliler 4:12a
Yani Mesih, Kilisenin idare edilebilmesi için bu mevkileri yaratıyordu. Ve bizlerin de İsa’nın yaratabildiği ve bunu yapmak için Tanrı olmak zorunda olmadığı gerçeğinin farkında olmamız gerekiyor. Sadece Tanrı’nın yetki vermesi gerekiyordu. Bu tıpkı ölüleri diriltmek için Tanrı olmanıza gerek olmaması gibidir. Sadece bu otoriteye sahip olduğunuzla ilgili Tanrı’dan vahiy almanız gerekmektedir. İlyas’ın ve Petrus’un ölüleri diriltebiliyor olmasının da nedeni budur. Bunun için sadece Tanrı’nın yetkisine ihtiyacınız var ve Mesih bunu söylemişti. Ve bedeni(kilise) yarattı.
16.ayette “Her şey O’nun aracılığıyla yaratıldı” dediğinde.
“Her şey” kelimesinin Kutsal Kitapta ve o dilde çok farklı şekillerde kullanıldığını bilmemiz gerekir. “Her şey” nedir? Kesinlikle her şeydir ve diğer anlamda ise sınırlı bir kullanımdadır. Mesela ben evime gittiğimde hiç meyve suyu kalmadıysa “Tüm meyve suyunu kim içti?” dersem tabii ki de dünyadaki tüm meyve sularını kast etmiyordumdur. Sadece evdeki meyve sularını söylüyorum.
E.W. BULLINGER’in “Figures of Speech Used in the Bible” kitabı bu konuda güzel örnekler verir. Epanadiplosis ile çember içine alma yöntemine bakabiliriz. Tanrı burada “Her şey” kelimesini kullanıyor ama nelerin yaratıldığına birlikte bakalım.
16.ayette “Her şey o’nda yaratıldı” dediğinde bu, sınırlı bir anlamda olsa bile şunu sormalıyız; Hangi şeyler? Bakın Tanrı bize nasıl söylüyor. 16.ayette “Her şey o’nda yaratıldı” ve yine aynı ayetin sonunda ise şunu der “Her şey yaratıldı”. Yani 16.ayet “Her şey yaratıldı” ifadesi ile başlayıp yine aynı ifade ile bitirerek yaratılan şeylerin listesini sınırlandırıyor. Bu bize, bu liste içerisindeki şeylerin yaratıldığını söylüyor. Hepsinin sınırlı anlamda olduğunu biliyoruz. Peki ne kadar sınırlı? Bu konuda “Epanadiplosis” ile sınırlandırılıyor. Epanadiplosis listeyi bir daire içerisine alarak sınırlandırır. Bu arada neler yaratılmıştı?
“Yerde ve gökte, görünen ve görünmeyen şeyler –tahtlar, egemenlikler, yönetimler, otoriteler”
-Koloseliler 1:16b
Egemenlikler, yönetimler, otoriteler…Bunları zaten görmüştük mesela Mesih; elçileri, peygamberleri, müjdecileri, pastörleri, öğretmenleri işaret ediyordu. Bu kişiler kilisede yöneticiler, otoritelerdir. Bunu aynı zamanda Vahiy kitabında da görüyoruz. Vahiy 1’de İsa meleğine konuşur. Tanrı Mesih’e bedeni(kilise) kurmak için yetki verdiğinde Mesih, bu kilisenin idare edilebilmesi için otorite ve pozisyonlar yaratmalıydı. Ve öyle de yaptı. Her şeyi yarattı. Kilisenin üzerinde İsa Mesih’in yarattığı dışında; yerde ve gökte, görünen ve görünmeyen, Melek gücü veya insan gücünün hiçbir otoritesi yoktur. Ve tüm bu tahtları, egemenlikleri, yönetimleri ve otoriteleri yaratan o’dur. Kesinlikle.
Eğer birisi derse ki, dur bir dakika. 17.ayette “Her şeyden önce var olan O’dur” diyor. Aslında evet gerçekten de otoritede öyledir. O her şeyden öncedir. Mesih, Kilisenin başıdır. Yarattığı tüm bu şeylerin başındadır o. Tüm bu pozisyonları o yarattı ama en üstte o bulunuyor ve onların başıdır. Eğer birisi “Hayır hayır, bu zamanla ilgili olmalı” derse, tabii “Önce” kelimesi pozisyon anlamında olduğu gibi zaman anlamında da olabilir. Birisi bunun zaman olduğu konusunda ısrar edecekse, hemen bir sonraki ayeti işaret ederim. 18.ayette “Ölüler arasından ilk doğan” der. Yani Mesih ilktir. O kilise içerinde ölüler arasından doğan doğan kişidir ve kilisede en kalıcı olan şeydir.
Peki Koloselilerdeki bu ayetlerde ne görmekteyiz? Tanrı’nın bize Mesih’in ne kadar önemli olduğuyla ilgili bir mesaj verdiğini görüyoruz. Kolose kilisesinin kaybolmaya başlamasıyla birlikte Tanrı’dan bir mesajdı bu! Tanrı, hayır anlamıyorsunuz diyor. Mesih çok önemlidir! O Tanrı’nın görüntüsüdür! Her şeyden önce o var! Ve kilisenin idare edilmesindeki tüm bu pozisyonları da o yarattı. Sizler ve ben, Koloseliler’de neler olduğunun farkına varmalıyız. Bu teslis için bir kanıt olmaktan çok uzaktır. Bu ayetler İsa Mesih’in Tanrı olmadığının ve onun hayatımızda ne kadar önemli olduğunun, olması gerektiğinin kanıtıdır.
Tanrı sizi kutsasın.